Tematem książki jest analiza korespondencji dziewiętnastowiecznych działaczy słowiańskiego odrodzenia narodowego, która jak dotąd pozostaje w cieniu tekstów publicystycznych, naukowych i literackich, przynajmniej w obrębie polskiej slawistyki. Listy zostały tu zaprezentowane przede wszystkim jako ?teksty kultury?, które ? w ramach badania pewnych praktyk epistolarnych ? można traktować de facto jako jeden tekst, pełen słów kluczy antycypujących całość patriotycznego imaginarium, w myśl tezy, że każdy znak właściwie zinterpretowany zawsze prowadzi do lepszego poznania kodu.
Ukazana w książce korespondencyjna wspólnota (realna, ale również ?wyobrażona?, a nawet ? w najlepszym sensie tego słowa ? ?wymarzona?) słowiańskich intelektualistów służy przede wszystkim przedstawieniu najistotniejszych cech odrodzeniowej wyobraźni, która zostaje przekuta w pewien charakterystyczny dyskurs. Jego analizę ujęto w dwa zasadnicze kręgi problemowe: przestrzeń słowiańską i jej ?twórców? ? słowiańskich budzicieli. Ten aspekt podwójności przewija się przez całą pracę ? syntetyzujące analizy pewnych zjawisk społecznych i kulturowych zderzają się tu z ?pojedynczością? indywidualnych losów, a przyjęta przez autorkę strategia badawcza stanowi zarazem swoistą deklarację metodologiczną, jest wyrazem zainteresowania historią ?słabą?, świadectwem ?prywatnym?.