Książka Teatr i sacrum w średniowieczu. Religia ? cywilizacja ? estetyka (2001, habilitacja IBL, nagroda Premiera RP za wybitne osiągnięcie naukowe) przedstawia teorię związków między religią a teatrem w latach ok. 1000-1500.
Teoria nazwana estetyką rekapitulacji kompleksowo wyjaśnia zależności między literaturą a religią i ich funkcje w procesie cywilizacji, obejmującym zmiany poglądów filozoficznych i teologicznych. Wykreowano sferę profanum, dokonując spirytualizacji sacrum i redukcji jego miejsca w świecie profanum (sakramentaliom). Przemiany te są widoczne w rozwoju ludzkiej podmiotowości, którego fazy autor czyni podstawą podziału wczesnych gatunków dramatycznych, opatrując je przekładami ze średniowiecznych literatur europejskich. Spośród znanych gatunków (misterium, mirakl, moralitet, farsa) wyodrębnia szczególny typ moralitetu ? dramat rekapitulacyjny. Książka czerpie argumentację z wielu dyscyplin; oprócz literaturoznawców i teatrologów mogą ją wykorzystać osoby zainteresowane różnymi dziedzinami humanistyki, takimi jak (oprócz wymienionych) historia społeczna, antropologia historyczna, psychologia kognitywna, językoznawstwo, historia sztuki.