Niniejszy tom zawiera dwie najważniejsze książki Stanisława Ignacego Witkiewicza poświęcone teorii sztuki.
Wykłada w nich autor swój system poglądów filozoficznych i estetycznych oraz formułuje podstawowe kategorie teorie Czystej Formy.
Szczegółowo rozważa takie zagadnienia, jak piękno, forma, kompozycja, kolor, deformacja świata przedstawionego. Podejmuje też polemikę z krytykami, aby wyjaśnić powody licznych nieporozumień związanych z nowymi kierunkami w sztuce współczesnej.