Tom studiów poświęconych życiu i twórczości jednej z najważniejszych postaci naszej kultury na przełomie XVIII i XIX wieku, pisarza i polityka, którego potomni obdarzyli dumnym mianem: ?człowiek?Polska?. Badacze analizują burzliwe dzieje przyjaźni Niemcewicza z Kościuszką, jego udział w insurekcji 1794 i powstaniu listopadowym 1831 r., a także liczne podróże do Ameryki i literackie wyprawy w narodową przeszłość czy wreszcie ? jego skomplikowany stosunek do ?kwestii żydowskiej? na terenach byłej Rzeczypospolitej.