Bohaterami esejów Jana Tomkowskiego są wybitni pisarze. Ich tematem - wierność w różnych znaczeniach, kontekstach, ujęciach. Esej daje autorowi możliwość rozmowy z największymi: Mickiewiczem, Słowackim, Prusem, Gombrowiczem, Herbertem. Sięgnijmy po utwory niesłusznie zapomniane. Są to książki, którym warto dochować wierności przez cate życie.

Fragment książki "Don Juan we mgle. Eseje o wierności" :

Jak czytać dziś Pana Tadeusza? Po latach obecności w literaturze arcydzieło obrasta grubą warstwą przypisów, komentarzy, uczonych interpretacji. Zaczyna uginać się pod ciężarem akademickich monografii i przyczynków...

Jeden z wielkich mistrzów mistyki niemieckiej, Valentin Weigel, twierdzi, że aby powiedzieć coś sensownego o Bogu, trzeba zapomnieć tysiąc książek. Kiedy Weigel pisał te słowa, na świecie było znacznie mniej książek niż dzisiaj. Nie narodzili się jeszcze Blake i Dostojewski, nie stworzyli żadnego dzieła Jakub Böhme i Blaise Pascal. Tysiąc – dziś to byłoby znacznie więcej. Ile? Może dziesięć tysięcy?

A zatem –  trzeba zapomnieć dziesięć tysięcy przeczytanych książek. Wyrzucić z pamięci cały bagaż polonistycznej wiedzy. Pozbyć się frazesów i stereotypów. Niech podczas lektury nie towarzyszą nam myśli o patriotycznych wartościach, niech nie prześladują nas tematy wypracowań maturalnych. Wyłączmy się ze świata reklam, seriali telewizyjnych i głośnej muzyki na dzień, dwa albo trzy (niektórym potrzebny będzie cały tydzień!). Weźmy do ręki bez uprzedzeń książkę, która powinna znajdować się w każdym polskim domu. Jak dzieła Szekspira w Anglii, jak Biblia w domowej biblioteczce rodziny protestanckiej. Wejdźmy w świat arcydzieła, nie troszcząc się o zachowanie należnej narodowym świętościom powagi...