Recenzja-Rzeczpospolita:  Szkice autora "Innego świata"

Czytelnicy książek Gustawa Herlinga-Grudzińskiego dobrze znają ten tytuł. W 1969 r. w Instytucie Literackim w Paryżu ukazał się tak właśnie zatytułowany zbiór szkiców autora "Innego świata". szkice te drukowane były wcześniej na łamach "Kultury". Powstały one - pisał Herling, nie rusycysta przecież, "z przekonania, że losy Europy Środkowo-Wschodniej zależą niemal wyłącznie od zmian i przeobrażeń w samej Rosji". Pozostałe teksty wydane obecnie w obszernym tomie opracowanym przez Zdzisława Kudelskiego pochodzą z wcześniejszego (1963) tomu "Drugie Przyjście oraz inne opowiadania i szkice". To stamtąd m.in. pochodzi legendarny esej "Siedem śmierci Maksyma Gorkiego", genialnie łączący historię, politykę i, naturalnie, literaturę w formie opowieści kryminalnej.

W 1992 r. lubelski FIS wydał prawie wszystkie teksty Gustawa Herlinga-Grudzińskiego dotyczące Rosji z lat 1954-1988. Obecna edycja, przygotowana specjalnie na 80-lecie pisarza, uzupełniona została o kilka szkiców: opowiadanie "Piętno", "Pożegnanie przyjaciela Moskala" o Władimirze Maksimowie i fragmenty "Dziennika pisanego nocą" o Warłamie Szałamowie.

O autorze "Opowiadań kołymskich" czytamy w "Piętnie": "Pisał swoje opowiadania, nie dbając o ich dalszy los. Pisał, aby "pozostały w naturze", trwały, obojętne dla kogo, obojętne gdzie, obojętne jak; ziemia nie dba przecież, kto, gdzie i jak sięga po jej płody, morze nie ogląda się za tym, co w przypływie wyrzuciło ze swych głębin na przybrzeżne skały. Każde opowiadanie miało kształt jakby wiersza, rozwijało się w strofach obudowanych wokół jądra epizodu czy zdarzenia. Szukał wolno, w męce i milczeniu, słów przylegających dokładnie do opisywanych rzeczy.

UWAGA!!!  Obwoluta książki w "złym"stanie!