Kategorie: Muzyka poważna , Nagrania muzyczne

Isbn: 49535501610CD

Ean: 5902547004204

?Utwory kameralne prezentowane na czwartej już płycie wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne i DUX to swoista mini panorama polskiej muzyki współczesnej. Spotykają się tu przedstawiciele czterech pokoleń, od najstarszego, poprzez tzw. awangardę, pokolenie 'stalowowolskie?, aż do najmłodszego, przy czym wszyscy ci twórcy związani są z jednym z najbardziej znaczących regionów dla polskiej kultury, a w szczególności dla muzyki: ze Śląskiem. Choć odmienne pod względem charakteru, formy czy technik kompozytorskich, utwory te wyrastają przecież z jednego pnia osadzonego korzeniami w polskiej tradycji ludowo-romantycznej, której patronuje Karol Szymanowski. Z uwagi na gatunek dokonany wybór oddaje w sposób esencjonalny czasy ?fascynacji? dodekafonią, sonoryzmem i ukazuje zwrot ku ?nowej syntezie?. Skomponowane dla zespołu Melos-Ensemble i wykonane po raz pierwszy podczas ?Warszawskiej Jesieni? w 1962 roku ?Aforyzmy 9" na zespół kameralny Bolesława Szabelskiego (1896-1979) szokowały radykalizacją języka muzycznego. Ten krótki utwór dodekafoniczny jest niezwykłym świadectwem ciągłych poszukiwań młodego duchem nestora kompozytorów współczesnych. Inaczej ma się rzecz w przypadku jego ucznia, Henryka Mikołaja Góreckiego (*1933) i skomponowanej 8 lat później ?Muzyczki IV?. W tym bodaj najbardziej popularnym i najczęściej wówczas wykonywanym utworze, napisanym dla kierowanego przez Zygmunta Krauzego ?Warsztatu Muzycznego?, kompozytor jest już w odwrocie. Po gwałtownej i buntowniczej części I przychodzi charakterystyczne dla Góreckiego wyciszenie, pogodzenie się w części II; odnajdujemy w niej motyw suplikacji znany z innych utworów tego Kompozytora. Użyty przekornie podtytuł ?Koncert puzonowy? wskazuje na wiodącą rolę puzonu jako instrumentu kierującego wykonaniem utworu, którego jedyny zapis stanowią głosy opatrzone znakami i komentarzami dotyczącymi synchronizacji pionowej poszczególnych partii. Następne pokolenie kompozytorskie reprezentują na płycie utwory: ?Corale, interludio e aria? (1978) Eugeniusza Knapika (*1951), ucznia H. M. Góreckiego oraz ?Muzyka kameralna nr 5 - Cztery pory roku? (1981/84) Aleksandra Lasonia (*1951), ucznia Józefa Świdra. Obaj kompozytorzy wiążą swój debiut z festiwalem stalowowolskim i Spotkaniami Muzycznymi w Baranowie Sandomierskim, jedynym w swoim rodzaju miejscu, w którym pod koniec lat 70-tych spotykali się wybitni przedstawiciele świata kultury. Pierwszy z utworów, nagrodzony na Konkursie Festiwalu Młodzi Muzycy Młodemu Miastu (Stalowa Wola 1979) ukazuje stylistyczną dojrzałość młodego twórcy, który chętnie sięga do dawnych form, poszerzając i pogłębiając perspektywę i tworząc muzyczny kontekst swojej wypowiedzi. Umiejętność budowania szerokiej frazy to wyraźna zapowiedź przyszłych dzieł operowych Knapika. Kompozycja Lasonia z sugestywnym tytułem, który w rzeczywistości pozwala jedynie na dalekie i ogólne analogie, to duża i gęsta porcja muzyki zbudowanej na przejrzystym planie formalnym, uderzająca bogactwem narracji muzycznej migotliwej, żywej, zmiennej w nastroju. Najmłodszym przedstawicielem w tej panoramie pokoleń kompozytorów współczesnych jest Marcel Chyrzyński (*1971), uczeń Marka Stachowskiego. Jego utwór Ferragosto na trąbkę, fortepian i perkusję - kompozycja, która uzyskała I nagrodę na na Konkursie im. Tadeusza Bairda (Warszawa 1998), zainspirowany opowiadaniem G. Herlinga-Grudzińskiego jest, jak pisze Kompozytor, ?próbą poetyckiego oddania atmosfery nocy z 15 na 16 sierpnia, czasu przesilenia lata, w którym rozpalone ciężkim powietrzem autodestrukcyjne emocje osiągają punkt kulminacyjny, a świt zwiastuje odrodzenie nadziei?. Niech i ta płyta, ukazująca odradzanie się myśli twórczej poprzez kolejne pokolenia kompozytorów, uświadomi nam różnorodność polskiej kultury muzycznej ubiegłego stulecia. [Elżbieta Widłak]

Oprawa: miękka

Rok wydania: 2003

Wydawca: Polskie Wydawnictwo Muzyczne

Miejsce wydania: Kraków