Monografia poświęcona angielskiemu uczonemu Arnoldowi Josephowi Toynbee?emu (1889-1975), jednemu z najciekawszych i najważniejszych myślicieli XX wieku. Światową sławę i uznanie przyniosło mu dwunastotomowe Studium historii, w którym podjął próbę stworzenia typologii cywilizacji oraz wskazania mechanizmów ich ewolucji (wzrostu i upadku). Dzieło to stanowi istotny punkt odniesienia w dyskusjach o historii i kulturze, inspirując i prowokując intelektualnie kolejne pokolenia ich uczestników.
?Myśl Toynbee?ego może być szczególnie inspirująca dla polskiego czytelnika. Toynbee traktował kultury nadwiślańskie jako współczesne tereny graniczne Zachodu, określając je jako ?marchie?, czyli ? dosłownie rzecz ujmując ?awangardę, przednią straż Zachodu przed naporami zewnętrznymi, nie tylko stricte militarnymi, ale również rozumianymi w szerszym ujęciu duchowym. Twierdził wręcz, że żywotność całych cywilizacji ?zwykła koncentrować się w kolejnych marchiach, w miarę jak zmieniała się intensywność relatywnych natężeń rożnych parć zewnętrznych na poszczególne marchie?, zaś bezpośrednio o Polsce pisał, że ?ma swoje słowo do powiedzenia współczesnemu Zachodowi? jako podmiot posiadający rozeznanie w tym, czym w istocie jest cywilizacja zachodnia?. (fragment książki)